Vụ bún độc: Dân lo lắng, quan còn lo cãi

Sau khi báo chí đưa tin do Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn tiêu dùng (thuộc Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam) cung cấp về một số siêu thị kinh doanh bún chứa chất độc hại, các cơ sở sản xuất và kinh doanh đã đề nghị Sở Công Thương TP.HCM xác định lại tính xác thực của thông báo để định hướng người tiêu dùng. Bà Lê Ngọc Đào, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, phát biểu như trên tại buổi làm việc với một số cơ quan chức năng và các siêu thị vào ngày 25-7. Đại diện một số siêu thị cho rằng bún đưa vào siêu thị có cỗi nguồn rõ ràng, đã được kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm. Các siêu thị cũng tự lấy mẫu bún đi phân tách với kết quả đều đạt. Các siêu thị phản chiếu sau khi thông báo bún chứa độc tố đăng tải trên báo kèm tên doanh nghiệp phân phối thì lượng bún bán ra có chiều hướng giảm. Một cơ sở ở Gò Vấp (TP.HCM) sinh sản bún đạt đề nghị an toàn vệ sinh thực phẩm. Ảnh: TRẦN NGỌC Ông Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM, cho biết chi cục đã can hệ với trọng tâm Nghiên cứu và tham vấn tiêu dùng (gọi tắt là Trung tâm) để soát độ xác thực và phương pháp lấy mẫu, đơn vị kiểm định. Ông cho biết nếu lấy mẫu để làm cơ sở xử lý thì Bộ Y tế quy định người lấy mẫu phải có chứng chỉ. Ông cảnh báo việc công bố thông báo sẽ ảnh hưởng nhiều mặt. Nếu mục đích nhằm cảnh báo cơ quan chức năng để đưa ra các giải pháp quản lý thì rất tốt. Bằng ngược lại sẽ gây hoảng loạn cho người tiêu dùng, ảnh hưởng đến các cơ sở sinh sản, kinh doanh. Bà Phan Thị Việt Thu, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ lợi quyền người tiêu dùng TP.HCM, ghi nhận Trung tâm Nghiên cứu và tham vấn tiêu dùng có quyền kiểm định các sản phẩm nghi ngờ. Tuy nhiên, trọng tâm ban bố kết quả khảo sát bún, bánh canh, bánh phở… cho báo chí mà không phê duyệt cơ quan quản lý quốc gia là trái quy định pháp luật. Ông Trần Vinh Nhung, Phó Giám đốc Sở công thương nghiệp TP.HCM, cho biết trọng tâm Nghiên cứu và Tư vấn tiêu dùng lấy mẫu bún, bánh canh, bánh phở… để xét nghiệm và tự ban bố cho báo chí là sai quy định. Ông nói: “… Khi thông tin chứa nội dung kết luận các vi phạm thì phải đảm bảo chuẩn xác và đúng quy định pháp luật để không ảnh hưởng hoạt động kinh dinh và người tiêu dùng”. Bà Lê Ngọc Đào, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, cũng đồng ý kiến như trên. Báoluật pháp TP.HCMđã vậy liên lạc điện thoại với trọng tâm Nghiên cứu và tham vấn tiêu dùng để đàm luận những vấn đề can dự nhưng bất thành. Sao không đáp thẳng: Có hay không? Ngày 24-7, trả lời báo chí, một phó giám đốc Sở Công Thương TP.HCM cho rằng mình chỉ biết thông báo bún, bánh canh, bánh phở… có độc tố phê chuẩn báo chí. Và khi có thông tin về tinopal, Sở đã lập các đoàn để soát các cơ sở sản xuất, kinh dinh. Tại cuộc họp sáng 25-7, Sở Công Thương TP.HCM còn trách đáng ra khi có kết quả khảo sát bún, bánh phở, bánh canh… thì Trung tâm Nghiên cứu và tham vấn tiêu dùng nên thưa Sở chứ không nên cung cấp trước cho báo chí. Tuy nhiên, có một điều ít ai biết. Đầu tháng 7, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM đã có kết quả khảo sát 7/7 mẫu bún ở TP.HCM nhiễm tinopal. Ngay sau đó, ngày 5-7, Ban Chỉ đạo liên ngành an toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM đã có Công văn số 4455 đề nghị Sở công thương nghiệp khai triển ngay một số nội dung quan trọng, trong đó có lấy mẫu bún soát, truy nguyên cỗi nguồn sản phẩm, xử lý các trường hợp vi phạm, thông tin những cơ sở sai phạm trên báo đài… Thế nhưng Sở vẫn chưa vào cuộc. Như vậy xem như bún độc vẫn ngang nhiên bán tràn lan. Chỉ đến khi báo chí công bố kết quả khảo sát của trọng điểm Nghiên cứu và tham mưu tiêu dùng vào ngày 23-7 thì Sở mới triển khai rà soát. Vấn đề đặt ra: Tại sao Sở công thương nghiệp TP chưa thực thi rốt ráo công văn của Ban Chỉ đạo liên ngành an toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM? TN Sau khi có thông báo bún nhiễm chất độc tinopal (chất tăng trắng quang học), bà Phạm Thị Mai, chủ cơ sở bún tươi Kiều Trang, cho biết trước đây mỗi ngày cơ sở cho ra lò hai tấn bún thì nay chỉ còn một tấn. Na ná, cơ sở bún tươi Tú Linh của ông Đỗ Công Điều cho biết lượng bún bán ra sụt một nửa. Ông Điều yêu cầu cơ quan quản lý nhà nước mau chóng có biện pháp giúp các cơ sở sản xuất bún hoạt động trở lại bình thường. ______________________________________ Đối với báo chí, khi nhận được thông báo từ trọng tâm Nghiên cứu và tham vấn tiêu dùng cũng phải phối kiểm với cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể là Sở Công Thương TP.HCM, để xem kiểm định của Trung tâm có đúng quy định nhà nước hay không. Do đó, khi báo chí nêu chính danh doanh nghiệp thì vừa gây thiệt hại cho nhà sản xuất và phân phối, vừa gây hoang mang người tiêu dùng. BàPHAN THỊ VIỆT THU, Phó chủ toạ Hội Bảo vệ lợi quyền người tiêu dùng TP.HCM TRẦN NGỌC