Khu chế xuất - khu công nghiệp - “Vùng lõm” tổ chức Đoàn

Những con số báo động KCX Tân Thuận có 49.000 người, song vỏn vẹn chỉ có 19 chi đoàn trong doanh nghiệp (DN), 1 chi đoàn xây dựng lực lượng và 4 câu lạc bộ với tổng số 805 đoàn viên. Theo đồng chí Nguyễn Tùng, Bí thư Đảng ủy KCX Tân Thuận, hoạt động Đoàn đã có chuyển biến song vẫn khó thâm nhập vào các DN. Một số DN đã có tổ chức Đoàn nhưng rất ít hoạt động. Tương tự, Khu Công nghệ cao có 24 DN đang sản xuất với gần 13.000 lao động. Trong đó, có 4 DN có trên 500 lao động nhưng mới chỉ thành lập được 1 tổ chức Đoàn thanh niên tại Công ty TNHH Nidec Sankyo VN. Tổng số đoàn viên thanh niên của toàn khu chỉ là 171 đoàn viên. Đã ít về số lượng, hoạt động cũng chưa chất lượng nên thời gian qua, KCX Tân Thuận đã phải giải thể 5 chi đoàn thanh niên ở các DN. Lực lượng công nhân trẻ tại một khu chế xuất. Ảnh: Việt Dũng Theo Phó Bí thư thường trực Thành đoàn TNCS HCM Nguyễn Mạnh Cường, nguyên nhân chính khiến công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên và phát triển tổ chức Đoàn trong các KCX-KCN còn chậm là do chủ DN người nước ngoài chưa thực sự quan tâm đến công tác này; nguồn kinh phí hoạt động eo hẹp. Trong khi đó, đặc thù công việc, đa số công nhân đều phải làm theo ca, có khi phải làm thêm giờ. Số cán bộ Đoàn tại các KCX-KCN còn ít, lại chưa thường xuyên được tập huấn. Các hoạt động Đoàn chưa hấp dẫn, chưa đáp ứng nguyện vọng thiết thực của công nhân; hiệu quả thu hút, tập hợp thanh niên chưa cao… Thiếu tương tác TP đã đặt ra mục tiêu cuối năm 2013, số DN có tổ chức Đoàn trong KCX-KCN phải đạt tỷ lệ 50% và cuối năm 2015, 70% DN ngoài Nhà nước có từ 500 lao động trở lên có tổ chức Đoàn thanh niên (hiện chiếm hơn 20%). Theo đánh giá, việc tập hợp thanh niên là một thách thức với tổ chức Đoàn - Hội. Làm thế nào để mở rộng độ bao phủ của Đoàn trong KCX-KCN? Bí thư Đoàn của một tổng công ty trên địa bàn TP vốn nhiều lần tham gia các đoàn công tác thực hiện Chỉ thị 11 của Thành ủy TPHCM về đẩy mạnh xây dựng tổ chức Đảng, đoàn thể trong các DN ngoài Nhà nước cho rằng, trước hết cần thay đổi ngay từ cách tiếp cận DN của các tổ công tác. Bởi hiện nay công tác tiếp cận, “chào hàng” còn thiếu chiều sâu. Anh kể, nhiều lần đến làm việc với các chủ DN người nước ngoài mà các thành viên trong đoàn cứ thao thao bất tuyệt về vai trò, vị trí, chức năng của tổ chức Đoàn mà không hề có động thái tìm hiểu, phân tích kỹ về DN, về chiến lược phát triển của DN này. Thậm chí, thành viên đi vận động chủ DN nhưng không hề có kiến thức gì về quản trị DN, về lĩnh vực hoạt động của DN, có khi còn thiếu cả kỹ năng thuyết phục. Hoặc nếu chủ DN thành lập tổ chức Đoàn thì cũng chỉ cho có, thiếu hoạt động thiết thực. “Không thể cứ khơi khơi đến đề nghị chủ DN thành lập tổ chức Đoàn, mà trước hết người vận động phải xác định rõ tổ chức Đoàn sẽ ở đứng ở đâu trong chiến lược phát triển DN, tương tác như thế nào với DN đó. Cần tìm kiếm cho ra điểm tương đồng của tổ chức Đoàn với hoạt động của DN để từ đó gắn kết, gầy dựng cơ sở Đoàn” - đồng chí Bí thư Đoàn này đề nghị. Lực lượng công nhân trẻ, có tay nghề cao làm việc tại khu chế xuất. Ảnh: Việt Dũng C.T.Vương (nhân viên thiết kế phần mềm của một công ty thiết kế vi mạch trong KCX Tân Thuận), cho rằng, mối quan tâm hàng đầu của hầu hết công nhân trong KCX-KCN là mưu sinh. Do đó, Đoàn cần đi sâu hỗ trợ đời sống hàng ngày của công nhân để tạo sự lan tỏa, gắn kết. Các hoạt động hỗ trợ thiết thực mà công nhân luôn cần như: có các gian hàng bình ổn giá, các cửa hàng phục vụ đồ ăn sáng hợp vệ sinh, các giải pháp hỗ trợ đi chợ cho công nhân nữ để ngay sau tan ca là có thể về nhà nấu ăn… Các thanh niên công nhân cũng mong muốn, Đoàn cần tổ chức các hoạt động sinh hoạt, giáo dục chính trị, lịch sử cho công nhân bằng các hoạt động sinh động như cắm trại, sinh hoạt phong trào, sinh hoạt các vấn đề thời sự... Các hoạt động này cần được duy trì thường xuyên và đổi mới liên tục. Tâm lý người sử dụng lao động cũng muốn thể hiện sự quan tâm với công nhân nên khi Đoàn có các hoạt động thiết thực như tặng quà tết, tặng vé tàu xe, kỷ niệm các ngày lễ… cần kết nối với công ty để thông báo, kêu gọi công nhân tham gia được nhiều hơn. Các hoạt động phong trào của DN, Đoàn cũng cần tích cực tham gia, hỗ trợ DN công tác tổ chức để vai trò của Đoàn được khẳng định. Không riêng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, theo Đảng ủy các KCX-KCN, chất lượng hoạt động của nhiều tổ chức đoàn thể còn hạn chế, chỉ có khoảng 25% cơ sở hoạt động tốt. Một số tổ chức đoàn thể thành lập xong rồi tồn tại hình thức, thiếu nội dung hoạt động, thiếu các phong trào gắn kết với hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. Nội dung chỉ đạo của cấp trên, hoạt động của cơ sở chưa phù hợp với tính chất của các DN tư nhân, còn nặng hình thức, hành chính nên chưa nhận được sự hỗ trợ của chủ DN và sự hưởng ứng của công nhân. HỒNG HIỆP - ĐƯỜNG LOAN