Tôi kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định tại điểm e Khoản 1 Điều 18 của Dự thảo pháp lệnh 1 theo hướng: “1. Do vậy, quy định phải có văn bản đồng ý của Chánh án Tòa án nơi giải quyết vụ án thì phóng viên, nhà báo mới được thực hiện thu thanh, ghi hình sẽ làm mất đi tính chủ động, độc lập của nghề làm báo và hoàn toàn không hợp với nguyên tắc “Báo chí, nhà báo hoạt động trong khuôn khổ luật pháp và được quốc gia bảo hộ” theo quy định tại Điều 2 Luật Báo chí”- Trên thực tiễn, với những phiên tòa có tính chất phức tạp và thời gian xét xử kéo dài, do thông tin cần thu thập lớn, phần tranh tụng của HĐXX, Luật sư, kiểm sát viên và bên nguyên, bên bị.
Còn với chủ tọa phiên tòa, nếu quy định như vậy, thì chẳng chủ tọa phiên tòa nào thích cho báo chí dự tòa cả. Hơn nữa, hành vi thông báo sai sự thực trong hoạt động báo chí đã được quy định cụ thể tại Nghị định số 02/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản.
Đối với Dự thảo này, dường như đang có sự nhầm lẫn, đồng nhất (có thể) giữa hai loại hành vi: “ngăn trở hoạt động tố tụng của tòa án quần chúng. Vì báo chí đến là giám sát cả lời ăn, tiếng nói và từng cử chỉ của họ. Bây giờ, chủ trương của Đảng, quốc gia là phải sáng tỏ hóa hoạt động của cơ quan quốc gia. E) thu thanh, ghi hình tại phiên toà mà không được sự cho phép của HĐXX hoặc thực hành việc thu thanh, ghi hình không đúng theo chỉ dẫn và xếp đặt vị trí của Toà án nơi giải quyết vụ án, trừ việc thu thanh, ghi hình của các cơ quan báo chí hoạt động theo Luật Báo chí”.
Luật sư Lê Ngọc Hà - Trưởng Văn phòng trạng sư Đa: Không cần sự “đồng ý bằng văn bản” Theo tôi, trước khi tác nghiệp, chỉ cần phóng viên, nhà báo phải xuất trình đầy đủ thẻ phóng viên, thẻ nhà báo và giấy giới thiệu của cơ quan báo chí với các cơ quan, tổ chức liên can là đã đủ điều kiện được tác nghiệp.
Tôi cho rằng, cần phải phân biệt rõ: các hành vi mang thuộc tính nghiệp vụ của báo chí phải xử lý theo Luật Báo chí, còn hành vi vi phạm thứ tự, nội quy phiên tòa của cá nhân chủ nghĩa, tổ chức thì xử lý theo dự thảo pháp lệnh này hoặc văn bản luật có liên quan khác (nếu có).
Quy định như Dự thảo là gây khó dễ cho báo chí. Các cơ quan tư pháp, cơ quan bổ trợ tư pháp phải đặt dưới sự giám sát của các cơ quan dân cử và quần chúng. Cơ quan báo chí chịu bổn phận về nội dung thông báo đăng tải, nếu thông tin đăng không đúng sự thật thì bị xử phạt theo quy định của luật pháp. Khá nhiều nên các phóng viên rất cần sự hỗ trợ của các công cụ kỹ thuật như máy thu thanh, ghi hình để bảo đảm tính chính xác cao của thông tin.
Theo tôi, chỉ nên quy định với những phiên tòa xét xử công khai thì trước khi mở phiên tòa, phóng viên có mặt phải trình giấy giới thiệu hoặc thẻ nhà báo cho chủ tọa phiên tòa để được tác nghiệp. Chính phủ thống nhất quản lý Nhà nước về báo chí; 2. Việc tham dự của báo chí là vấn đề đặc biệt, có tính hai chiều, vừa giúp công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong xã hội, mặt khác giúp nhân dân theo dõi, giám sát hoạt động tư pháp của quốc gia.
Chính vì thế, hành vi này không phải la đối tượng điều chỉnh của Dự thảo Pháp lệnh trên. #” (Điều 17) và hành vi “vi phạm trật tự, nội quy phiên tòa” (Điều 18). Tòa án có quyền xử vụ kiện hành chính về xử lý hành chính theo Dự thảo pháp lệnh này không?. Nếu phải xin Chánh án, rồi phải được ưng bằng văn bản là điều không khả thi, vì Chánh án bận trăm công ngàn việc, thời gian đâu để giải đáp văn bản của cơ quan báo chí.
Điều đó hoàn toàn thích hợp với các quy định của Hiến pháp, Luật Báo chí và các quy định hiện hành. Theo tôi, việc cơ quan truyền đưa thông tin về việc giải quyết vụ việc của các cơ quan quốc gia nói chung và việc giải quyết vụ án của Tòa án nói riêng là hoạt động nghiệp vụ của cơ quan báo chí, được quy định tại Điều 2, Điều 7 Luật Báo chí.
Do đó, Việc TANDTC đề xuất quy định xử phạt hành vi ghi âm, ghi hình tại phiên tòa nếu không có văn bản hài lòng của Chánh án Tòa án nơi giải quyết vụ án hoặc Chủ tọa phiên tòa giải quyết vụ án là không có căn cứ và trái với quy định trên.
Tôi nghĩ rằng, Tòa án không nên đặt ra những quy định khắt khe với báo chí nhằm đưa hoạt động xét xử vào "bí mật". Độc giả kiến nghị nên bỏ những quy định bất hợp lý này. Tòa án có phải là đối tượng bị khởi kiện không?. Cảnh cáo đối với một trong các hành vi sau đây:. Riêng có một điều tôi rất băn khoăn: nếu tòa xử lý sai, hoặc giả thử có đúng đi nữa nhưng nếu có khiếu nại, khiếu kiện hành chính thì ai sẽ xử lý?.
Như vậy, có thể hiểu: chính cơ quan xét xử (Tòa án) phải có nghĩa vụ bố trí chỗ ngồi riêng cho cơ quan báo chí, tạo điều kiện thuận tiện cho nhà báo thực hành nhiệm vụ.
Tôi đã được tận mắt nhìn thấy tại phòng xét xử của tòa án cấp hạt (county courts) của Úc, vị trí dành cho truyền thông là cao nhất để dễ quan sát, đưa tin, tránh việc bị gây ngăn trở, xâm phạm. Ông Nguyễn Phan Phúc, Phó trưởng Phòng Thanh tra Báo chí- xuất bản, Bộ thông tin - Truyền thông: Hành vi đưa tin sai sự thật không thuộc đối tượng điều chỉnh của Dự thảo - Tại khoản 3 Điều 8 Nghị định số 51/2002/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định khá chi tiết về quyền hạn của nhà báo, đó là “được hoạt động nghiệp vụ lấy tin, chụp ảnh, quay phim, thu thanh tại các phiên tòa xét xử công khai.
Họ không thạo luật, xử án không công tâm hoặc làm thiên lệch cán cân công lý là báo chí lên tiếng ngay. Song song, “Phát huy quyền làm chủ của quần chúng đối với hoạt động tư pháp… Tăng cường vai trò của các phương tiện thông báo đại chúng trong việc tuyên truyền, cung cấp thông báo về hoạt động tư pháp”.
” (Phương hướng canh tân tư pháp). Ở đây cần phải có thái độ và cách nhòm đúng đắn, đầy đủ về quyền, trách nhiệm của báo giới đối với các hoạt động tư pháp và sự phát triển của giang sơn, đặc biệt là sự đóng góp của báo chí, truyền thông trong việc thông báo và giám sát mang tính dân chúng đối với hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án nhằm bảo đảm thực hành ý thức quyết nghị số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược canh tân tư pháp đến năm 2020: “Phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn tầng lớp trong quá trình cải cách tư pháp.
Như vậy, có thể khẳng định, Bộ TT&TT là cơ quan duy nhất được giao nhiệm vụ quản lý quốc gia về báo chí, trong đó có việc xử lý vi phạm về hành vi thông tin sai sự thực trong hoạt động báo chí. Vân Anh (ghi). Nhưng Điều 25 của Dự thảo Pháp lệnh 2 lại quy định Tòa án có thẩm quyền xử phạt hành vi đưa tin sai sự thật về việc giải quyết vụ việc của Toà án là không thích hợp với ý thức của Luật Báo chí và các Nghị định chỉ dẫn thi hành.
Tấn sĩ Lưu Bình Nhưỡng, Vụ trưởng, Trưởng Ban III, Văn phòng Ban chỉ đạo cải cách Tư pháp Trung ương: Quy định đi ngược chủ trương cải cách hành chính hiện thời Nếu xem xét các khía cạnh, từ tình cảm đến pháp luật thì việc cơ quan báo chí tham gia quá trình xét xử tại tòa án là rất cần thiết.
Với cơ quan tư pháp, Bộ Chính trị đã có quyết nghị 08 về canh tân tư pháp, mà hoạt động Tòa án đóng vai trò trọng tâm quyết định sự thành bại của chủ trương canh tân này. Song song để tránh tứ tung, phá vỡ sự uy nghiêm thì Tòa án nên có quy định thời điểm tác nghiệp và khu vực các phóng viên được tác nghiệp, tránh tình trạng phóng viên đi lại sứ làm ảnh hưởng đến trật tự phiên tòa.
Khoản 1, 2 Điều 17 a Luật Báo chí đã quy định: “1. Hay vì tòa án là cơ quan tư pháp nên mọi quyết định của tòa án đều đúng, hoặc được miễn trừ?. Như vậy chỉ có hại cho tiến trình canh tân tư pháp, kéo lùi việc thực hiện Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị về cách tân tư pháp đã thay thực hiện lâu nay.
(Nhiệm vụ của cải cách tư pháp). Vì chưng nó tạo ra một thủ tục hành chính mới, một “giấy phép con”, đi ngược lại chủ trương cải cách hành chính giờ. Về những quy định tại các Dự thảo Pháp lệnh, cần khôn cùng lưu ý chuyển tải ý thức trên của quyết nghị số 49-NQ/TW và đặc biệt chú trọng, quan tâm các hoạt động báo chí tại phiên tòa nói riêng, trong hoạt động tư pháp nói chung.
Nhà báo Nguyễn Bá Kiên, Quyền Tổng biên tập Báo Giao thông: ngăn trở hoạt động của nhà báo sẽ kéo lùi cách tân Tư pháp Tôi hết sức bất thần khi TANDTC lại đề xuất quy định như trên. Và như vậy, chỉ nên quy định trong nội quy phiên tòa, không cần thiết phải quy định trong dự thảo Pháp lệnh nêu trên. TIN liên tưởng Tòa án "lấn sân" sang quyền quản lý quốc gia về báo chí? Nhà báo ghi âm, ghi hình là hoạt động cấp thiết và hợp pháp Đặt cơ chế "xin - cho" với nhà báo "đi tòa"? Cục trưởng Cục báo chí "lên tiếng" trước đề xuất gây khó nhà báo Nhiều ý kiến của chuyên gia và độc giả đã chứng tỏ những quy định tại hai Dự thảo Pháp lệnh liên tưởng đến việc xử lý các hành vi ngăn cản hoạt động tố tụng của TAND mà báo PLVN phản ánh vừa gây khó khăn cho hoạt động tác nghiệp của báo chí, vừa không hợp nhất với các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành.
Chính thành ra, theo tôi, khi đã có Luật Báo chí thì phải xử lý các vấn đề theo Luật này, có tức thị ngoài việc mời báo chí dự phiên tòa, các phóng viên tác nghiệp không thuộc diện mời cũng không cần phải có sự đồng ý bằng văn bản của Chánh án.
Hiện nay, báo chí tham gia phiên tòa chỉ cần trình thẻ nhà báo hoặc giấy giới thiệu của Tòa soạn cho chủ tọa phiên tòa là được tác nghiệp. Do đó, nếu đã đến phiên tòa đưa tin mà không được sử dụng các công cụ tương trợ để tác nghiệp thì họ phải tiếp chuyện chịu sức ép từ việc đưa thông tin không chuẩn xác, không đầy đủ dẫn đến hệ quả là bị xử lý cảnh cáo hoặc phạt tiền theo quy định tại Điều 25 Dự thảo Pháp lệnh 2.
Riêng việc thông báo, viết bài của báo chí (nếu có sai) cần phải xử lý theo Luật Báo chí, Không thể xử lý bằng Dự thảo này được. ”. Chẳng thể đánh đồng sự có mặt, sự tác nghiệp của phóng viên, nhà báo với cá nhân chủ nghĩa, tổ chức khác tham gia tố tụng hoặc dự phiên tòa.
Bộ Văn hóa- thông tin -nay là Bộ thông tin và Truyền thông- (TT&TT) chịu bổn phận trước Chính phủ thực hành quản lý quốc gia về báo chí”.
